8 เทพเจ้าอิยิปต์ที่คุณอาจจะไม่เคยรู้จักมาก่อน

จากหลักฐานมากมายในประวัติศาสตร์พบว่าชาวอิยิปต์โบราณนั้นมีเทพเจ้าที่พวกเขาสักการะทั้งหมด 1500 องค์ บางองค์เป็นที่รู้จักกันดี เช่น เทพเจ้าแห่งความตายโอซิริส เทพีแห่งการรักษาไอซิส เป็นต้น ยังมีเทพอีกมากมายหลายองค์ที่ยังถูกปกปิดหรือไม่ได้รับการเปิดเผย ซึ่งในบทความนี้ก็จะมาเผยเทพ/เทพี 8 องค์ที่คุณอาจไม่เคยรู้จักมาก่อน เริ่มที่องค์แรก!

รูปเทพีตัวเรต(Taweret จาก wikipedia)

1. เทพีตัวเรต (Taweret)เทพีตัวเรต นับได้ว่าเป็นเทพี หญิงสาวที่ยิ่งใหญ่องค์หนึ่งของชาวอิยิปต์เลยทีเดียว ตามความเชื่อนั้นเทพีจะปรากฏกายด้วยรูปลักษณ์ที่ส่วนต่างๆของร่างกายเป็นสัตว์  โดยที่ส่วนหัวและตัวเป็นฮิปโป แขนขาเป็นสิงโต หางเป็นจระเข้  และมักจะใส่วิกผมยาว ถ้าหากลองจินตนาการดูแล้วก็คงเป็นรูปลักษณ์ที่น่ากลัวมากๆ เลยทีเดียว แต่ชาวอิยิปต์โบราณนั้นเชื่อว่าเทพีองค์นี้เป็นเทพีแห่งความอุดมสมบูรณ์ อีกทั้งยังคอยปกป้องคุ้มครองเด็กๆ จากปิศาจเหมือนที่ปกป้องลูกน้อยๆ อีกด้วย เทพีองค์นี้ไม่มีวิหาร แต่มักจะปรากฏอยู่บนจิตรกรรมฝาผนัง เตียง เหยือกน้ำตามบ้านเรือน หรือในวังมากกว่านอกจากนี้ยังมีอสูรกายที่รูปลักษณ์เป็นสัตว์มากมายผสมกัน ที่มีความคล้ายกับเทพีอยู่เหมือนกัน ซึ่งก็คือ อัมมุต (Ammit) เป็นอสูรกายที่มีส่วนหัวเป็นจระเข้ ลำตัวช่วงบนเป็นเสือหรือสิงโต ส่วนช่วงล่างเป็นฮิปโป ที่คอยกินหัวใจของวิญญาณที่ได้รับการตัดสินจากเทพโอซิริสว่าเป็นบาปนั่นเอง

รูปเทพเบส จาก ancientegyptonline

2. เทพเบส (Bes)เทพองค์เป็นเทพอีกองค์หนึ่งที่ได้ชื่อว่าผู้ปกปักรักษาแม่และเด็ก มีรูปลักษณ์ที่ป้อมๆ เหมือนคนแคระ จมูกแบน และมักจะแลบลิ้น บางทีก็ปรากฏกายเป็นมนุษย์ บางทีก็ครึ่งมนุษย์ครึ่งสิงโต มีหมวกที่ทำจากขนนก มักจะถือกลองหรือไม่ก็มีดเทพองค์นี้สามารถที่จะไล่งู วิญญาณชั่วร้าย และอันตรายที่จะเกิดขึ้นกับทารก เด็กๆ แม้แต่ตอนร่วมรัก และนอนหลับ ด้วยการเต้นและเล่นดนตรี  ซึ่งรูปปั้นและภาพวาดของเทพองค์นี้จะตั้งไว้ในห้องนอนของชาวอิยิปต์ และในวิหารอาบูซิมเบลของเทพีอาธอร์

รูปเทพีไนธ์ จาก ancient.eu

3. เทพีไนธ์ (Neith)เป็นเทวีแห่งความร่ำรวยและการสงคราม รูปลักษณ์เป็นเทพผู้หญิงที่สวมศิราภรณ์ของฟาโรห์แห่งอียิปต์บนและล่างรวมกัน เป็นที่นับถือมากในสมัย ฟาโรห์ซัมเมติคุสที่ 1 (Psammeticus I) เมื่อ 600 ปีก่อนคริสตกาล ทรงมีสัญลักษณ์เป็นลูกธนูไขว้กัน มักพบจิตรกรรมฝาผนังของเทพีองค์นี้ที่วิหาร Khnum ที่ Esna ในอิยิปต์ตอนบน ซึ่งเทพีจะปรากฎตัวเป็นลายน้ำนูนขึ้นมา นอกจากนี้ยังเป็นที่รู้จักและนับถืออย่างมากในเมืองเดลต้าของอิยิปต์ ถึงขนาดมีวิหารของเทพีอยู่ที่นั่น เป็นที่รู้จักในชื่อ “house of the bee” ในราชวงศ์ที่ 26 ของอิยิปต์ (664-525 BCE) ครั้งที่ไซอัสเป็นเมืองหลวงของอิยิปต์ เทพีไนธ์ได้รับการนับถือเป็นเทพีแห่งรัฐ  แต่หลังจากนั้นเมื่อราชวงศ์นี้สิ้นลง พระศพมากมายถูกฝังไปพร้อมกับวิหารของเทพี ซึ่งในปัจจุบันนั้นยังไม่มีการค้นพบ 

4. เทพอาเต็น (Aten)หากเทียบกับเทพีตัวเรตหรืออามุตแล้วละก็ ในเรื่องรูปลักษณ์ของเทพอาเต็นก็ถือว่าตรงกันข้ามเลยก็ว่าได้  เพราะเทพองค์นี้ไม่มีรูปลักษณ์ที่แน่นอน เพียงแต่ได้ชื่อว่าเป็นสัญลักษณ์ของดวงอาทิตย์ หรือเทพแห่งดวงอาทิตย์นั่นเอง รัศมีแสงจากดวงอาทิตย์คนอิยิปต์เปรียบเป็นมือของพระองค์นอกจากนี้พระองค์ยังเป็นที่มาของราชวงศ์อิยิปต์ที่ขึ้นต้นด้วย ankh (อัค) และให้ถือว่าเทพอาเต็นเป็นสัญลักษณ์แห่งชีวิต  ซึ่งราชวงศ์นั้นมีฟาโรห์อยู่องค์หนึ่งชื่อว่า อัคเคนาเต็น (1352-1336 BC) พระองค์ทรงยกเลิกการนับถือเทพองค์โบราณของอิยิปต์ และให้ประชาชนหันมารับถือเทพอาเต็นเพียงองค์เดียว แต่หลังจากพระองค์สิ้นพระชนม์ความเชื่อต่อเทพองค์อื่นๆ ก็ได้รับการฟื้นฟูโดยฟาโรห์ตุตันคาเมน (1336-1327 BC)    

รูปเทพีเซคเมตจาก landofpyramids.org

5. เทพีเซคเมต (Sekhmet)เทพีเซคเมตจะมีรูปร่างเหมือนกับเทพีฮาธอร์  เพราะเทพีองค์นี้ก็คือร่างอวตารของเทพีฮาธอร์เวลาโกรธนั่งเอง เทพีฮาธอร์เป็นเทพีแห่งความเป็นแม่ และความมึนเมาด้วย แต่เมื่อโกรธ ก็จะกลายเป็นเทพีเซคเมต รูปลักษณ์ก็เปลี่ยนไป โดยที่ส่วนหัวจะกลายเป็นเสือ หายใจเป็นไฟ และพร้อมที่จะเผาศัตรูด้วยไฟที่แรงพอๆ กับความร้อนของดวงอาทิตย์ยังมีตำนานเล่าอีกด้วยว่า ครั้งนึงที่ชาวอิยิปต์เริ่มต่อต้านฟาโรห์ซึ่งมีเทพประจำตัวเป็นเทพเรนั้น ส่งผลให้เทพเรส่งเทพีเซคเมตมาเพื่อแผดเผาชาวอิยิปต์ทุกคนรวมถึงแพร่โรคระบาด แต่แล้วเทพเรก็เปลี่ยนใจที่จะรักษามนุษย์บนโลกไว้ และเมื่อเทพีเซคเมตหายโกรธ จึงใช้เวทย์มนต์รักษาเยียวยามนุษย์ให้กลับเป็นเหมือนเดิม ราวกับว่าไม่มีอะไรเกิดขึ้นเลยทีเดียว

 6. เทพเคปริ (Khepri)เทพเคปริเทพแห่งอรุณรุ่ง หรือก็คือพระอาทิตย์ตอนเช้านั่นเอง มีรูปร่างเป็นด้วง บางทีก็เป็นมนุษย์มีหัวเป็นด้วงหรือหัวเป็นเหยี่ยว ในความเชื่อของคนอิยิปต์โบราณพระองค์จะคอยกลิ้งดวงอาทิตย์ข้ามขอบฟ้า ชาวอิยิปต์โบราณยังชอบทำเครื่องประดับ หรือพกเครื่องรางออกมาเป็นรูปด้วงอีกด้วย เพราะพวกเขาเชื่อว่ามันเป็นสัญลักษณ์ของการเกิดใหม่ หรือสร้างขึ้นมาใหม่  อย่างไรก็ดี แม้จะไม่มีวิหารของเทพคาปริ แต่สัญลักษณ์ด้วงที่เป็นตัวแทนของพระองค์นั้น ก็มักปรากฏร่วมกับรูปปั้น หรือสัญลักษณ์ของเทพเจ้าองค์อื่นๆ ในสุสานของชาวอิยิปต์  7. เทพีเรเนนูเทต (Renenutet)เทพีองค์นี้เป็นเทพีแห่งงู  (ซึ่งงูของอิยิปต์นั้น เมื่อโตเต็มวัยก็มีความยาวถึง 9 ฟุต เลยทีเดียว บวกกับความดุร้าย) รูปร่างเป็นหญิงสาวแต่มีหัวเป็นงู เป็นเทพีแห่งการเก็บเกี่ยวและความอุดมสาบูณ์ นอกจากนั้นเทพียังเป็นสัญลักษณ์ขององครักษ์หรือทหารในวัง ซึ่งทหารทุกคนก็จะมีสัญลักษณ์และเครื่องรางรูปงูติดตัวไว้ทุกคนเพื่อปกป้องตนเองจากความตาย แถมถ้านำเครื่องรางหรือรูปปั้นมาไว้ในบ้าน ชาวอิยิปต์ก็เชื่อด้วยว่าจะไล่สิ่งชั่วร้ายออกไปได้

  8. เทพเก๊บ (Geb)ถ้าพูดถึงเทพแห่งผืนแผ่นดินแล้วล่ะก็ทุกคนจะนึกถึงขึ้นได้ว่าในหลายๆ ตำนานนั้น เป็นผู้หญิง แต่เทพแห่งผืนแผ่นดินของชาวอิยิปต์เป็นผู้ชาย เป็นตัวแทนแห่งแผ่นดินอันอุดมสมบูรณ์ ตามความเชื่อของชาวอิยิปต์โบราณเขายังนับเป็นเทพที่น่าเกรงขาม และมีพลังในการรักษาเยียวยาโรคภัยไข้เจ็บอีกด้วยมีหลายความเชื่อที่ว่าบางทีเทพองค์นี้ก็ปรากฏตัวออกมาในรูปของราชาสวมมงกุฎ และในรูปของห่าน ซึ่งบางครั้งเป็นมนุษย์ผู้ชายที่มีห่านอยู่บนหัว  นอกจากนี้ เทพเก๊บยังถูกนำมาเชื่อมโยงกับตำนานกรีกโบราณ ซึ่งชาวกรีกโบราณเชื่อว่าเทพเก๊บก็คือยักษ์โครนอส ผู้ที่ได้รับคำสั่งจากแม่ก็คือ เทพีไกอา ให้ไปฆ่าพ่อของตนเองซึ่งก็คือ เทพยูเรนัสนั่นเอง  

ที่มา historyextra.com